اثر سطوح مختلف پودر تفاله گوجه فرنگی بر عملکرد رشد، تخمیر شکمبه و سلامت گوساله های شیری هلشتاین

به منظور بررسی اثرپودرتفاله گوجه فرنگی بر عملکرد رشد، تخمیرات شکمبه و سلامت گوساله های هلشتاین، آزمایشی با استفاده از 30 رأس گوساله هلشتاین در قالب یک طرح کاملاً تصادفی با 3 تیمار و 10 گوساله به ازای هر تیمار (5 گوساله نر و 5 گوساله ماده) تا سن 70 روزگی انجام شد. میانگین وزن گوساله ها در هر 3 تیمار، 2 ±7/39 کیلوگرم بود. سه تیمار آزمایشی شامل 1) جیره آغازین پلت شده به عنوان شاهد، 2) جیره آغازین پلت شده همراه با 5/7 درصدپودر تفاله گوجه فرنگی و 3) جیره آغازین پلت شده همراه با 15 درصدپودر تفاله گوجه فرنگی بود. استفاده از سطوح مختلف پودر تفاله گوجه فرنگی در جیره آغازین، هیچ اثر معنی داری بر میزان ماده خشک مصرفی، بازده مصرف خوراک و افزایش وزن روزانه در کل دوره آزمایش نداشت. همچنین مصرف سطوح 5/7 و 15 درصد پودر تفاله گوجه فرنگی، تأثیر معنی داری بر شاخص های بدنی گوساله های مورد آزمایش (عرض و ارتفاع هیپ، دور سینه و شکم، ارتفاع جدوگاه و طول بدن) در پایان دوره آزمایش نداشت. استفاده از پودر تفاله گوجه فرنگی در جیره آغازین در مقایسه با عدم مصرف آن، تفاوت معنی داری را در مورد نمره مدفوع در دوره های قبل و بعد از شیرگیری ایجاد نکرد. همچنین اثر تیمارها بر شمار مونوسیت ها معنی دار نبود. بیشترین تعداد گلبول های سفید مربوط به تیمار 15 درصد پودر تفاله گوجه فرنگی بودکه با تیمار شاهد اختلاف معنی داری (05/0p<) داشت، اما با تیمار حاوی 5/7 درصد پودر تفاله گوجه فرنگی اختلاف چندانی نداشت. بیشترین تعداد لنفوسیت ها نیز در گوساله هایی مشاهده گردید که تیمار 15 درصد پودر تفاله گوجه فرنگی را مصرف کرده بودند که از نظرآماری با سایر تیمارها تفاوت معنی داری (01/0p<) داشت. بالاترین نسبت لنفوسیت به نوتروفیل در گوساله های تغذیه شده با تیمار حاوی 15 درصد پودر تفاله گوجه فرنگی مشاهده شد که از نظر آماری با سایر تیمارها اختلاف (05/0p<) داشت، اما با تیمار 5/7 درصد پودر تفاله گوجه فرنگی با تیمار شاهد تفاوت معنی داری نشان نداد. مقایسات مستقل (مقایسه جیره شاهد در برابر جیره های حاوی پودر تفاله گوجه فرنگی) حاکی از عدم تأثیر معنی دار پودر تفاله گوجه فرنگی در کل دوره آزمایش بر رفتارهای تغذیه ای گوساله های شیری از جمله جویدن، خوردن و لیسیدن بود. ازت آمونیاکی شکمبه، بین تیمارها تفاوت معنی داری نشان نداد، اما بالاترین ph شکمبه در هر دو دوره مربوط به تیمار 15 درصد پودر تفاله گوجه فرنگی بود که با تیمار 5/7 درصد اختلاف معنی داری نداشت اما با تیمار شاهد به لحاظ آماری متفاوت (05/0p<) بود. در کل دوره آزمایش، تأثیر پودر تفاله گوجه فرنگی بر غلظت استات، بوتیرات، پروپیونات و غلظت کل اسیدهای چرب فرار معنی دار نشد. در سنین 35 و 70 روزگی، جیره های آزمایشی به ترتیب تأثیر معنی داری (05/0p<) بر غلظت تری گلیسریدها و ldl سرم خون داشتند. همچنین در سنین 35 و 70 روزگی، میزان hdl و کلسترول خون تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفت. بطور کلی نتایج آزمایش حاکی از آن است که اگرچه استفاده از تفاله گوجه فرنگی در جیره آغازین تأثیری بر عملکرد گوساله های شیری نداشت، اما توانست عملکرد سیستم ایمنی و مولفه های لیپیدی خون را بهبود بخشد.